ΚΩΣΤΑΣ ΔΕΛΗΣ
37 χρόνια έχουνε περάσει (πως περνούν τα χρόνια) ακριβώς με την κατάκτηση του Ευρωπαϊκού πρωταθλήματος μπάσκετ από την Εθνική Ελλάδος. To FONH.GR σας θυμίζει εκείνες τις ανεπανάληπτες στιγμές με ένα αφιέρωμα.
Λες και ήταν χθες
Όλα όσα έζησα από τις Σέρρες τη νύχτα του τελικού Eurobasket 87′-Άποψη του Κώστα Δελή
Ήταν Κυριακή 14 Ιουνίου 1987 όταν το βράδυ ο αείμνηστος Φίλιππος Συρίγος μέσα από την τηλεοπτική συχνότητα του κρατικού καναλιού ολοκλήρωνε την μετάδοση του αγώνα με την Σοβιετική Ένωση και τη νίκη που κάναμε στον τελικό με σκορ 103-101. Λίγο πριν ο Αργύρης Καμπούρης, τον είχε αποκαλέσει «τίμιο γίγαντα» είχε πετύχει τις δύο καθοριστικές βολές για να κερδίσουμε το ματς και στην τελευταία επίθεση το σουτ βρήκε το πάνω μέρος του ταμπλό. Το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας είχε πάρει «φωτιά», όλη η Ελλάδα πανηγύριζε έναν αγωνιστικό άθλο.
Η ομάδα εκείνη αποτελούνταν από τους Νίκο Σταυρόπουλο, Παναγιώτη Γιαννάκη, Αργύρη Καμπούρη, Νίκο Λινάρδο, Παναγιώτη Καρατζά, Μιχάλη Ρωμανίδη, Νίκο Φιλίππου, Λιβέρη Ανδρίτσο, Παναγιώτη Φασούλα, Μέμο Ιωάννου, Φάνη Χριστοδούλου, Νίκο Γκάλη και Κώστα Πολίτη προπονητή, Μάκη Κιουμορτζόγλου τεχνικό τιμ. Δεν είχαμε κάποιον Σερραίο παίκτη στην καταγωγή εκείνο το διάστημα να παίζει στην Εθνική.
Σε εκείνο το Τουρνουά που εγινε αρχές Ιουνίου (3-14 Ιουνίου) η Εθνική ξεκίνησε με όνειρα και φιλοδοξίες. Πολύς κόσμος μπορεί να μην ήξερε καλά τους κανόνες του μπάσκετ, αλλά όπως είπαν πήγαιναν στο ΣΕΦ και για δροσιά, αφού είχε καύσωνα στην Αθήνα. Η διοργάνωση του Ευρωπαϊκού πρωταθλήματος γινόταν στην χώρα μας και ήταν μία ευκαιρία στο νέο τότε ΣΕΦ.
Στο πρώτο ματς η Εθνική μας κέρδισε τους Ρουμάνους με 109-77 και έκανε καλή αρχή. Πρώτος σκόρερ ο Νίκος Γκάλης με 44 πόντους, μπροστά σε 8.000 θεατές.
Το αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα προκρίθηκε από τη φάση των ομίλων ως τέταρτη πίσω από Σοβιετική Ένωση, Γιουγκοσλαβία και Ισπανία. Οι διεθνείς μας σημείωσαν τρεις νίκες, ενώ γνώρισαν και δύο ήττες. Στην κάτω φωτο Αλέξης Σπυρόπουλος, Δημοσθένης Καρμοιρης και Γιάννης Φιλερης δημοσιογράφοι της εποχής. IBM Computer χορηγός στα στατιστικά και την κάλυψη του αγώνα. Πολύ καλή κάλυψη του τουρνουά και από την ΕΡΤ.
Κατω από το ταμπλό, υπήρχε και η αφίσα για την διεκδίκηση των Ολυμπιακών αγώνων το 1996. Ακολούθησε η νίκη επί της Γιουγκοσλαβίας με 84-78 ένα πολύ σπουδαίο αποτέλεσμα (είχαν πει οι διεθνείς ότι τους είχαν κερδίσει και σε κάποια φιλικά προετοιμασίας). 44 πόντους σε εκείνο το ματς πέτυχε ο Νίκος Γκάλης. Σε εκείνο το ματς τραυματίστηκε ο Νίκος Φιλιππου και αυτό πεισμωσε την ομαδα. Επειτα ήρθε η ήττα από την Ισπανία με 106-89, σε ένα όχι πολύ καλό ματς. Ο Χιμένεθ και ο Σαν Επιφανιο έκαναν αγωνιστικά την ζημιά σημείωσαν 28 και 27 πόντους αντίστοιχα. Ηταν και ο Βιγιακαμπα μέσα. Η Εθνική μας δεν τα κατάφερε ούτε απέναντι στην Σοβιετική Ένωση έχασε με 69-66, αλλά δεν κόστισε πολύ. Ο Τσέχος διαιτητης Λιούμπομιρ Κοτλεμπα απέβαλλε με 5 φάουλ τους Γιαννάκη και Χριστοδούλου αδικα. Μετά ηρθε το θετικό αποτέλεσμα κόντρα στην Γαλλία με 82-69. Ο τότε προπονητής Ζαν Γκαλ της Γαλλίας ανέφερε πως “Ο κόσμος της Ελλάδας ανασταίνει και νεκρούς” και είχε δίκιο γιατί το ΣΕΦ ήταν γεμάτο. Κάτω ο Πελαργός που κρατάει μία μπάλα, μασκότ του τουρνουά και λεγόταν Ολύμπιος και μας έφερε γούρι. Αργότερα έγινε και ο σύνδεσμος φιλάθλων Εθνικής “Οι Πελαργοί” όπου ο Σερραίος στην καταγωγή Θάνος Μιλούσης ήταν στο Δ.Σ και σήμερα ο Κωνσταντίνος Βέρρος είναι Πρόεδρος.
Στα προημιτελικά του Ευρωμπάσκετ οι διεθνείς μας επικράτησαν των Ιταλών με 90-78, μια πολύ σημαντική νίκη και δείγμα ότι βήμα-βήμα μπορούσε να έρθει η διάκριση. Είχαμε κάνει ένα πάρα πολύ καλό παιχνίδι και δίκαια κερδίσαμε. Μανιφικο, Μπρουναμοντι, Μοντέλο, Κόστα, Καρερα κάποιοι από τους παίκτες των Ιταλών. Έσπασε και αυτή η παράδοση, αφού είχαμε 17 ήττες από την Ιταλία ως τότε. Και πάμε στον ημιτελικό της διοργάνωσης, όπου οι διεθνείς μας επικράτησαν της Γιουγκοσλαβίας με 81-77 στις 12 Ιουνιου. 30 πόντους σημείωσε ο Νίκος Γκάλης, 18 πόντους ο Φάνης Χριστοδούλου με πολύ καλό ματς. Ντράζεν Πέτροβιτς, Ντινο Ράτζα, Τόνι Κούκοτς, Βλαντε Ντίβατς, Βρανκοβιτς η τότε μεγάλη ομάδα τους. Το ματς ήταν ντέρμπι, πήγαινε πόντο – πόντο, ήταν μια μεγάλη και συναρπαστική μάχη για την Ελλάδα που έδωσε τα πάντα και στο τέλος χαμογέλασε παίρνοντας την πρόκριση στον μεγάλο τελικό και φυσικά είχαμε μετάλλιο. Δεύτερη φορά που κερδίσαμε τους Γιουγκοσλάβους. Στον τελικό της διοργάνωσης αντίπαλος ήταν η Σοβιετική Ένωση, με την αναμέτρηση να εξελίσσεται σε ένα συναρπαστικό παιχνίδι. Δείτε κάτω στο βίντεο τις καλύτερες φάσεις και όλο το ματς από πηγή youtube.
Οι αντίπαλοι είχαν μεγάλα ονόματα Βολκόφ, Βαλτερς, Γιοβαισα, Μαρτσουλιονις και ο Τσατσενκο και ο Γκομελσκι προπονητης. Ο τελικός από το πρώτο δευτερόλεπτο σε καθήλωνε, κάθε καλάθι μετρούσε, κάθε καλάθι έκρυβε μοναδικά συναισθήματα. Πόντο-πόντο το ματς και η αδρεναλίνη στα ύψη. Ποιος ξεχνά τον θηριωδη Τσαντσενκο που “χτύπησε” στον αγωνα τον Παναγιώτη Γιαννακη. Ποιος ξεχνά το Νίκο Γκάλη για όσα έκανε στο τουρνουα και τα καλάθια που εβαλε, χορεύοντας στον αέρα την άμυνα των Ρώσων. Τριπλό σπάσιμο μέσης ανανεσα στους Βαλτερς, Ταρακανοφ και Πακρασκιν (2.20) και η μπάλα αναπήδησε στο στεφάνι και κατέληξε στο καλαθι. Στην φωτογραφία κάτω ο άλλοτε “οικοδόμος” Αργύρης Καμπούρης έχοντας πετύχει την πρώτη κρίσιμη βολή και μας έδωσε προβάδισμα στο σκορ 101-102, δείτε τα γραφικά της ΕΡΤ με την Σοβιετικη Ένωση να γράφεται ως U.S.S.R και εμείς ως HELLAS.
Η κανονική διάρκεια του αγώνα βρήκε τις δύο ομάδες στο 89-89 και για αυτό βοήθησε ο Λιβέρης Ανδρίτσος που ευστόχησε και στις δύο βολές και πήγαμε στην παράταση. Συγκλονιστική και η παράταση με την αγωνία στο κόκκινο. Ο Γιαννάκης αποβλήθηκε με πέντε φάουλ και έβλεπε το ματς από τον παγκο. Ο Νίκος Γκάλης πρωτος σκόρερ με 40 πόντους, έβαλε κάποια καθοριστικά καλάθια, ειδικά όταν έκανε το σκορ 98-101 αποφεύγοντας δύο παίκτες και σκόραρε με ταμπλο. Αλλά, 45 δευτερόλεπτα πριν το τέλος ενα καθοριστικό τρίποντο των Ρώσων με τον αναρκαριστο Γιοβσισα τους κρατούσε στο ματς και ισοφάρισαν σε 101-101. “Όχι τρίποντο, όχι τρίποντο”, φώναζε ο Φίλιππας Συριγος αλλά το δεχτηκαμε. Λίγα δεύτερα πριν το τέλος μόλις 4, ο Αργύρης Καμπούρης έμελλε να γράψει τα πρώτα χρυσά γράμματα στην ιστορία της Εθνικής στην παράταση. Κέρδισε φάουλ στην επίθεση και είχε δικαίωμα για δύο ελεύθερες βολές. Είχε κάνει νόημα και τον έπιασε ο τηλεοπτικός φακός να λέει στον Παναγιώτη Γιαννάκη, “θα τις βάλω”. Ο Έλληνας παίκτης ευστόχησε με περισσή ψυχραιμία και στις δύο βολές και έκανε το σκορ 101-103. Ο Φιλίππου δεν ήθελε να δει τι γίνεται από το άγχος. Και στην επόμενη επίθεση οι Ρώσοι έχασαν την ευκαιρία να ισοφαρίσουν ή να πετύχουν τρίποντο,το σουτ του Γιοβαισα βρήκε στο ταμπλό η μπάλα και το αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα κατέκτησε το Ευρωπαϊκό τρόπαιο για πρώτη φορά στην ιστορία. Ο αρχηγός Παναγιώτης Γιαννάκης είχε σηκώσει το τρόπαιο με μαρμάρινη βάση. “Τίποτα, τίποτα δεν μας σταματά” και το θρυλικό τραγούδι των Europe “The Final Countdown” έμελλε να είναι αυτό που θυμίζει πάντα τέτοιες στιγμές, που για μένα έπρεπε να έχει video clip τις φάσεις της Ελλάδας στο Τουρνουά.
Στις Σέρρες εκείνο το βράδυ, όλοι ήταν καρφωμένοι στις τηλεοράσεις τους και επειδή πολλοί τις είχαν στα μπαλκόνια από την ζέστη, ακουγόταν χειροκροτήματα στην πόλη μετά από κάθε καλάθι της Ελληνικής ομάδας. Πολλοί ήταν αυτοί με το σφύριγμα της λήξης που ζητωκραύγαζαν, έβγαλαν Ελληνικές σημαίες και πήγαν στην Πλατεία Ελευθερίας να πανηγυρίσουν. Άλλοι είδαν έξω το ματς στην Εθνικής Αντιστασης. Κόρνες από αυτοκίνητα και χαρά, συνέθεταν το σκηνικό σε όλη την πόλη και φυσικά σε όλη την Ελλάδα. Τυχεροί όσοι Σερραίοι βρέθηκαν στον τελικό, μπασκετικοί όπως ο Νίκος Αθανασίου, ο Στάθης Καμαρακης, Νίκος Ιλανιδης και ο Κώστας Μάρκου. Από εκείνο το σημείο και μετά η Εθνική έγινε η “Επίσημη αγαπημένη” όλων των Ελλήνων. “Είμαστε πια πρωταθλητές”, το τραγούδι του Νίκου Πορτοκαλογλου που έγραψε επίσης ιστορια με τους ΦΑΤΜΕ.
http://https://youtu.be/SMIb0gadGhU
Φυσικά ήρθαν και άλλες επιτυχίες της Εθνικής ομάδας μέχρι και σήμερα και σε συλλογικό επίπεδο. Ασημένιο μετάλλιο το 89′ στο Ζάγκρεμπ. Κατάκτηση του Ευρωπαϊκού πρωταθλήματος το 2005 στο Βελιγραδι. Η νίκη επί των ΗΠΑ με 101-95 και δεύτερη θέση στο Μουντομπάσκετ.
Η τελική κατάταξη: Ελλάδα, Σοβιετική Ένωση, Γιουγκοσλαβία, Ισπανία, Ιταλία, Δυτική Γερμανία, Πολωνία, Τσεχοσλοβακία, Γαλλία, Ολλανδία, Ισραήλ, Ρουμανία.
Στην καλύτερη πεντάδα της διοργάνωσης μπήκαν οι: Νίκος Γκάλης, Παναγιώτης Φασούλας, Σαρούνας Μαρτσουλιόνις, Αλεξάντερ Βολκόφ και Αντρέ Χιμένεθ, ενώ ο Νίκος Γκάλης αναδείχτηκε και πολυτιμότερος παίκτης του τουρνουά με μέσο όρο πόντων 37. Κυκλοφορούν και δύο βιβλία εξαίρετων συνάδελφων του Βασίλη Σκουντή και Γιάννη Φιλερη.
